De rechter in ondernemingszaken


Deeltaken van de rechter in ondernemingszaken

De rechter in ondernemingszaken kan verschillende taken toegewezen krijgen. De belangrijkste zijn:

  • Zetelen in een pleitkamer. De kamer is samengesteld uit een beroepsrechter en twee rechters in ondernemingszaken;
  • Rechter-commissaris in faillissementen. Hij oefent toezicht uit op de curator, die instaat voor de afhandeling van het faillissement, verleent machtigingen, controleert de rekeningen en brengt daarover verslag uit;
  • Rechter-verslaggever in de kamer voor ondernemingen in moeilijkheden. Hij roept de ondernemer in moeilijkheden op om de situatie te bespreken en bijvoorbeeld tot een herstelplan of gerechtelijke organisatie te komen ;
  • Gedelegeerd rechter bij een gerechtelijke reorganisatie. (vroeger: wet op de continuïteit van de ondernemingen) Hij brengt verslag uit over de procedure en houdt toezicht.

Deze deeltaken worden op deze site verder toegelicht. Kies uit het menu een deeltaak om meer te weten te komen.  

Achtergrond

De rechter in ondernemingszaken is een "lekenrechter", die uit de bedrijfswereld komt. Hij wordt benoemd door de Koning voor een periode van 3 jaar, op gezamenlijke voordracht van de ministers van Justitie, Economische Zaken en Middenstand. Zijn benoeming kan na iedere periode voor 5 jaar vernieuwd worden.

De rechters in ondernemingszaken kiezen in hun midden en per rechtbank een voorzitter die de voorzitter van de rechtbank bij de leiding van de rechtbank bijstaat.

Algemeen wordt erkend dat de inzet van de rechters in ondernemingszaken in de werking van de ondernemingsrechtbanken een duidelijke meerwaarde oplevert en, binnen de bestaande wetgeving, onmisbaar is. Deze categorie van rechters brengt heel wat praktische bedrijfservaring en kennis omtrent de regels in het economisch veld binnen en zorgt voor een belangrijke verlichting van de werklast in de rechtbank.

Historisch werd het bestaansrecht van afzonderlijke ondernemingsrechtbanken (voorheen: rechtbanken van koophandel - zoals achtereenvolgens vastgelegd in wetboek van koophandel van 1807, Grondwet en wet van 4 augustus 1832) afgeleid uit de basisgedachte dat handelaars en nijveraars elkaar dienden te beoordelen. De rechters werden verkozen door hun gelijken en uit een lijst van plaatselijke handelaars, bankiers, industriëlen, enz.

Hoe wordt men rechter in ondernemingszaken ?

Rechters in Ondernemingszaken worden benoemd bij Koninklijk Besluit.

Het aantal rechters in ondernemingszaken wordt bepaald op basis van de grootte en de behoeften van elke ondernemingsrechtbank.

De Unie der Rechters on Ondernemingszaken heeft hiervoor geen bevoegdheid.
U kan bijgevolg niet via de Unie solliciteren.

Beknopte procedure :

Elk jaar in de maand september onderzoekt de voorzitter  de toekomstige behoefte van zijn/haar rechtbank. 
Op basis van deze analyse richt de voorzitter een verzoek aan de Minister van Justitie tot bijkomende aanwerving van rechters in ondernemingszaken.

In de loop van de maand december worden de vacatures per rechtbank gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad.
Deze publicatie omschrijft eveneens de wijze 'hoe solliciteren'.
De sollicitaties dienen bij de toegewezen dienst van FOD Justitie toe te komen.
Let wel, de opgegeven einddatum dient strikt te worden gerespecteerd.

Op basis van hun sollicitatie worden de kandidaten door de voorzitter van de rechtbank, samen met de voorzitter in ondernemingszaken, gehoord met betrekking tot hun motivatie, kennis en inzetbereidheid.
Zij brengen advies uit bij de minister.

De benoeming van de geselecteerde kandidaten wordt met een Koninklijk Besluit in de loop van de maand mei gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad.

Vooraleer de uitoefening van hun mandaat moeten de (toekomstige) rechters in ondernemingszaken een aantal bijzondere opleidingen volgen.